พาสำรวจวิถีเมืองเชียงใหม่ ก่อนคึกคักด้วยผู้คนในช่วงสงกรานต์

ช่วงเทศกาลสงกรานต์ของทุกปี เชียงใหม่คือจุดหมายปลายทางของนักท่องเที่ยวมากมาย เพราะเมืองนี้เปี่ยมไปด้วยเสน่ห์เฉพาะตัว ทั้งจากผู้คน วัฒนธรรม และบรรยากาศของเมืองที่ผสมผสานระหว่างความดั้งเดิมและความร่วมสมัย

ก่อนจะเข้าสู่ช่วงเวลาสุดคึกคักของเมืองท่องเที่ยวแห่งนี้ เราขอพาไปสำรวจเชียงใหม่ในจังหวะปกติประจำวัน ผ่านภาพที่สะท้อนเรื่องราวของชีวิตผู้คนและเมือง ต่อยอดจากข้อมูลการศึกษาของโปรเจกต์ “Dynamic Cities หลากชีวิตในเมืองที่โลดแล่น” โดยลัดเลาะไปตามย่านต่าง ๆ ที่ผู้คนใช้ชีวิตกันตั้งแต่เช้าจรดค่ำ

ตลาดประตูเชียงใหม่ วิถีเมืองยามเช้า

หากอยากทำความเข้าใจวิถีชีวิตของผู้คนเมืองเชียงใหม่ ลองเริ่มต้นวันที่ “ตลาดประตูเชียงใหม่” ตลาดเช้าที่เป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของคนในเมือง ที่นี่มีทั้งอาหารเช้า อาหารท้องถิ่น ผักผลไม้ตามฤดูกาล และบรรยากาศการยามเช้า ทั้งพ่อบ้านแม่บ้านที่ออกมาจับจ่าย คนทำงานที่แวะซื้อของก่อนเข้าออฟฟิศ ไปจนถึงนักท่องเที่ยวที่แวะเวียนมาสัมผัสเสน่ห์เมืองเก่า ตลาดแห่งนี้จึงเป็นเหมือนภาพสะท้อนของชีวิตในเชียงใหม่ที่ยังคงเต้นไปตามจังหวะดั้งเดิมของเมือง

โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย ในย่านเมืองเก่า

กลางย่านเมืองเก่าของเชียงใหม่ มีโรงเรียนมัธยมที่อยู่คู่เมืองมายาวนานอย่าง “โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย” ช่วงเช้าและเลิกเรียน ถนนรอบโรงเรียนจะเต็มไปด้วยรถจักรยานยนต์และรถสองแถวที่จอดรับส่งนักเรียนกลายเป็นจังหวะประจำวันของเมืองที่หมุนเวียนทุกวัน สะท้อนให้เห็นถึงวิถีของชุมชนเมืองที่ยังเชื่อมโยงกันผ่านสถานที่สำคัญอย่างโรงเรียน

กาดหลวง หัวใจเศรษฐกิจดั้งเดิมของเมือง

ขยับมาที่ “กาดหลวง” หรือ “ตลาดวโรรส” ตลาดค้าปลีก-ค้าส่งเก่าแก่คู่เมืองเชียงใหม่ ตั้งอยู่ริมแม่น้ำปิงที่ในอดีตเคยเป็นจุดเชื่อมต่อสำคัญของการส่งสินค้าทางน้ำและทางรถไฟ ตัวอาคารตลาดที่ยังคงอยู่ในโลเคชั่นเดิม ที่ผู้คนคุ้นตากับบันไดเลื่อนสุดคลาสสิก ที่ผู้คนจำจำว่าเป็น บันไดเลื่อนแห่งแรกของเชียงใหม่ ปัจจุบันกาดหลวงยังคงเป็นแหล่งรวมของกิน ของฝาก และเสื้อผ้าพื้นเมือง ที่มีทั้งคนท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวแวะเวียนมาตลอดทั้งวัน

สวนบวกหาด พื้นที่สีเขียวใจกลางเมือง

“สวนบวกหาด” คือ หนึ่งในสวนสาธารณะแห่งเดียวเพียงไม่กี่แห่งที่เป็นเสมือนโอเอซิสกลางเมืองเชียงใหม่ พื้นที่สีเขียวขนาดพอเหมาะแห่งนี้เปิดรับผู้คนให้เข้ามาพักผ่อน เดินเล่น ออกกำลังกาย หรือร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ที่จัดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ด้วยทำเลที่ตั้งใกล้กับย่านเมืองเก่า ทำให้ที่นี่กลายเป็นจุดพักใจของทั้งคนท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวในเมืองใหญ่ที่ไม่เคยหยุดนิ่ง

อ่างแก้ว จากลานควายยิ้มสู่แลนด์มาร์กใหม่

หนึ่งในจุดมุ่งหมายยอดนิยมของเมืองเชียงใหม่ในเวลานี้คือ “อ่างแก้ว” อ่างเก็บน้ำในมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่มีฉากหลังเป็นทิวทัศน์ของดอยสุเทพ เนินหญ้าเขียวขจีริมอ่างแก้วเดิมชื่อ “ลานควายยิ้ม” เพราะเคยเป็นพื้นที่ทุ่งหญ้าสูงจนควายยิ้มได้ ภายหลังได้รับการพัฒนาเป็นพื้นที่สาธารณะกึ่งเปิด ที่สามารถมาวิ่งออกกำลังกาย เดินเล่น และพาสัตว์เลี้ยงเข้ามาได้ ด้วยบรรยากาศผ่อนคลายและวิวธรรมชาติที่สวยงาม ที่นี่จึงกลายเป็นแลนมาร์กแห่งใหม่ที่ชาวเชียงใหม่และนักท่องเที่ยวต้องมาเยือนสักครั้ง

ถนนคนเดินท่าแพ สีสันประจำคืนวันอาทิตย์

ทุกคืนวันอาทิตย์ บริเวณข่วงประตูท่าแพจะเปลี่ยนจากลานโล่งหน้าคูเมือง ให้กลายเป็นถนนคนเดินที่เต็มไปด้วยชีวิตชีวา เชื่อมถนนราชดำเนิน จรดวัดพระสิงห์วรมหาวิหาร ถนนสายนี้ทอดยาวเข้าสู่เมืองเก่า รายล้อมด้วยแผงขายของทำมือ งานหัตถกรรม ศิลปะท้องถิ่น และอาหารหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นนักท่องเที่ยวที่มองหาของฝาก ชาวเมืองที่มาเดินเล่นพักผ่อน หรือศิลปินท้องถิ่นที่มานำเสนอผลงาน ทำให้ถนนคนเดินแห่งนี้กลายเป็นจุดนัดพบของผู้คนหลากชีวิต และเป็นสีสันพิเศษของคืนวันอาทิตย์ในเชียงใหม่

รถประจำทางเชียงใหม่ ในแบบฉบับของตัวเอง

แม้เชียงใหม่จะไม่มีระบบรถเมล์ขนาดใหญ่แบบในเมืองหลวง แต่การเดินทางของคนเมืองก็มีเส้นทางเฉพาะตัวที่สะท้อนวิถีท้องถิ่นได้อย่างน่าสนใจ หนึ่งในนั้นคือ “รถแดง” หรือรถสองแถวสีแดงที่กลายเป็นภาพจำของเชียงใหม่ รถแดงไม่มีป้ายจอดแน่นอน ใครจะขึ้นตรงไหนก็โบกได้ จะลงตรงไหนก็บอกคนขับได้เช่นกัน

นอกจากนี้ยังมี รถสีอื่น ๆ ที่วิ่งระหว่างตัวเมืองกับอำเภอรอบนอก เช่น แม่โจ้ สันกำแพง ทุ่งเสี้ยว สันป่าตอง หรือหางดง โดยจะมีจุดขึ้นลงตามสายทางหลัก ซึ่งถือเป็นหนึ่งในระบบการเดินทางของคนที่อยู่นอกเมืองที่ยังคงใช้กันอยู่ในชีวิตประจำวัน

เมืองที่ออกแบบให้ทุกคนใช้ชีวิตได้

เชียงใหม่มีความโดดเด่นในเรื่องของ “ย่านละแวกบ้าน” ที่ผู้คนสามารถใช้ชีวิตได้อย่างครบถ้วนในพื้นที่เดียว ทั้งที่อยู่อาศัย ที่ทำงาน และที่พักผ่อน โดยไม่จำเป็นต้องเดินทางไกลเหมือนเมืองใหญ่ เช่น กรุงเทพมหานคร เชียงใหม่จึงเป็นภาพของเมืองที่ใกล้เคียงกับแนวคิด “15-minute city” หรือเมืองที่ทุกอย่างอยู่ในระยะเดินถึง และยังเป็นเมืองที่เปิดโอกาสให้ผู้คนมี “เวลายืดหยุ่น” ได้มากขึ้น เพื่อทำกิจกรรมที่ต้องการ ใช้เวลากับครอบครัว หรือพักผ่อนได้ตามใจ

——
สำรวจข้อมูลการศึกษาในโปรเจกต์ ‘Dynamic Cities via Mobility Data หลากชีวิตในเมืองที่โลดแล่น’ ได้ที่เว็บไซต์ https://www.true.th/blog/data-playground/dynamic-cities/
และร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นได้ที่คอมมูนิตี้แห่งความร่วมมือขับเคลื่อนสังคมด้วยข้อมูลสู่อนาคตที่ดีสำหรับทุกคน (Data Playground for Human Impacts) www.facebook.com/groups/dataplayground/